Biến sa mạc muối thành nhà máy điện sạch khổng lồ

Dự án nhà máy điện gió và mặt trời được xây dựng trên những dải đất hoang mạc muối

Với diện tích gấp 5 lần thủ đô Paris (Pháp), dự án nhà máy điện gió và năng lượng mặt trời Khavda, đang được xây dựng ở bang Gujarat phía Tây Ấn Độ, có thể cho ra sản lượng điện đủ cung cấp năng lượng cho 16 triệu gia đình nước này hoặc cả đất nước Thụy Sĩ.

Theo ông Sagar Adani – Giám đốc điều hành Công ty Năng lượng sạch Adani Green Energy Limited (AGEL) – công ty phụ trách xây dựng dự án, nhà máy năng lượng tái tạo lớn nhất thế giới này sẽ hoàn thành trong khoảng 5 năm nữa với tổng chi phí ban đầu là 20 tỉ USD.

Ông Sagar Adani là cháu trai của Gautam Adani, người giàu thứ hai ở châu Á, với tổng tài sản 100 tỉ USD từ Tập đoàn Adani Group, nhà nhập khẩu than đá lớn nhất Ấn Độ. Thành lập năm 1988, tập đoàn này kinh doanh trong nhiều lĩnh vực như cảng biển, nhà máy nhiệt điện, xi măng và truyền thông.

Thành công của dự án nhà máy điện gió và năng lượng mặt trời Khavda có ý nghĩa rất quan trọng đối với nỗ lực cắt giảm ô nhiễm và đạt mục tiêu khí hậu của Ấn Độ, đồng thời đáp ứng nhu cầu điện tăng vọt của quốc gia đông dân nhất kiêm nền kinh tế lớn phát triển với tốc độ nhanh nhất thế giới. Hiện nay, than đá vẫn chiếm 70% lượng điện do Ấn Độ sản xuất. Nằm cách biên giới giữa Ấn Độ và Pakistan chỉ 19km, nhà máy sẽ bao phủ diện tích hơn 518 km2 và là nhà máy điện lớn nhất hành tinh, theo AGEL.

“Đây là một khu vực rộng lớn, không có động vật hoang dã, không có thảm thực vật, không có người sinh sống. Và đây là cách tốt nhất để tận dụng không gian này”, ông Sagar cho hay.

Việc chuyển hướng năng lượng sạch của Adani Group diễn ra trong thời gian Ấn Độ đặt ra một số mục tiêu khí hậu tham vọng. Thủ tướng Narendra Modi đã cam kết các nguồn tái tạo như điện gió và điện mặt trời sẽ đáp ứng 50% nhu cầu điện vào cuối thập niên này. Năm 2021, ông Modi tuyên bố Ấn Độ sẽ đạt mục tiêu không thải khí vào năm 2070, chậm hơn 2 thập niên so với các nền kinh tế phát triển. Chính phủ hướng tới mục tiêu đạt công suất sản xuất 500 gigawatt (GW) điện từ nhiên liệu phi hóa thạch vào năm 2030. AGEL, công ty năng lượng tái tạo lớn nhất trong nước, sẽ cung cấp ít nhất 9% lượng điện đó, với gần 30 GW sản xuất từ Khavda ở Gujarat.

“Ấn Độ không có lựa chọn nào khác ngoài việc bắt đầu làm mọi việc ở quy mô chưa từng có trước đây”, vị giám đốc điều hành 30 tuổi nói thêm, nhu cầu năng lượng sẽ bùng nổ trong những năm tới.

Theo dữ liệu từ Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) ở Paris, Ấn Độ là nước tiêu thụ điện lớn thứ ba trên thế giới, mặc dù mức sử dụng điện và khí thải tính trên đầu người thấp hơn một nửa mức trung bình toàn cầu. Điều đó có thể thay đổi nhanh chóng. Do thu nhập tăng lên, nhu cầu năng lượng đã tăng gấp đôi từ năm 2000, với 80% lượng điện đến từ than đá, dầu mỏ và nhiên liệu sinh khối.

Dự án năng lượng sạch của Adani

Trong 3 thập niên tới, nền kinh tế đang phát triển nhanh chóng này sẽ chứng kiến tốc độ tăng trưởng nhu cầu năng lượng lớn nhất thế giới. Các nhà phân tích cho rằng, Ấn Độ sẽ trải qua mức tăng trưởng kinh tế hằng năm ít nhất 6% trong vài năm tới và có thể trở thành nền kinh tế lớn thứ ba thế giới vào cuối thập niên.

Khi xã hội phát triển và hiện đại hóa, dân số đô thị sẽ tăng vọt, dẫn đến sự gia tăng lớn về xây dựng nhà ở, văn phòng, cửa hàng và các tòa nhà. Nhu cầu điện dự kiến sẽ tăng vọt trong những năm tới do các yếu tố từ mức sống được cải thiện.

IEA cho biết, do biến đổi khí hậu, những đợt nắng nóng nguy hiểm trải rộng khắp Ấn Độ sẽ đẩy nhu cầu sở hữu điều hòa nhiệt độ tăng lên. Đến năm 2050, tổng nhu cầu điện từ máy điều hòa dân dụng của Ấn Độ sẽ vượt quá tổng mức tiêu thụ năng lượng ở toàn châu Phi hiện nay.

Ấn Độ không thể dựa vào nhiên liệu hóa thạch cho nhu cầu ngày càng tăng của mình mà không gây ra hậu quả cho những nỗ lực giải quyết khủng hoảng khí hậu. “Nếu bổ sung thêm 800 GW công suất nhiệt điện đốt than thì điều này sẽ giết chết tất cả các sáng kiến năng lượng bền vững đang được triển khai trên toàn thế giới, xét về mặt phát thải carbon”, ông Sagar cảnh báo.

Ông Sagar cũng chỉ ra Ấn Độ đang phải đối mặt với việc phát triển nền kinh tế và ngành năng lượng sạch cùng một lúc. Ông không phủ nhận việc loại bỏ hoàn toàn điện khai thác từ nguyên liệu than.

“Tôi nghĩ điều rất quan trọng là phải tôn trọng thực tế là mỗi quốc gia đều có quyền riêng của mình để bảo đảm rằng người dân trên đất nước của họ được phục vụ đầy đủ ở góc độ năng lượng. Ấn Độ có sản xuất điện than không? Tất nhiên là Ấn Độ làm vậy. Nhưng liệu Ấn Độ có sản xuất lượng lớn năng lượng tái tạo không? Điều đó không còn là điều phải bàn cãi”, Giám đốc điều hành AGEL nói.

Tim Buckley, Giám đốc Tổ chức Nghiên cứu Tài chính Năng lượng Khí hậu có trụ sở tại Sydney (Australia), nêu quan điểm: “Thay vì đổ hàng tỉ USD vào các dự án nhiên liệu hóa thạch mới, Ấn Độ sẽ được phục vụ tốt hơn nhiều nếu Adani dành 100% nỗ lực và nguồn lực để phát triển các công nghệ không phát thải với chi phí thấp”.