Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 69]: Chương trình điện hạt nhân Thái Lan, Philippines trên báo Nikkei

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 68]: Báo cáo Điện lực 2024 của IEA – Nhìn từ Nhật Bản Lượng điện được sản xuất từ nguồn năng lượng carbon thấp trên toàn cầu dự báo sẽ tăng từ khoảng 40% vào năm 2023 lên gần 50% tổng lượng điện trên thế giới vào năm 2026. Đây sẽ là lần đầu tiên trong lịch sử IEA ghi nhận tỷ lệ nhiên liệu hoá thạch trong tổng lượng điện của thế giới giảm xuống dưới 60%.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 67]: Phân tích về mô hình kinh tế carbon tuần hoàn của Nhật Bản Trong bài báo của chuyên gia Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng châu Á – Thái Bình Dương dưới đây cho thấy: Mô hình kinh tế carbon tuần hoàn đang áp dụng tại Nhật Bản sẽ là mô hình tham khảo tốt cho các quốc gia để hiện thực hóa các mục tiêu phát thải ròng về “0”, hay trung hòa carbon vào giữa thế kỷ này.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 66]: Thỏa hiệp quốc tế của Nhật Bản về nhiên liệu hoá thạch Nhật Bản đã đặt mục tiêu “phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050” và sẽ cần giảm đáng kể vào năm 2035 như một giai đoạn quá độ để hướng tới mục tiêu đó.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 65]: Điện hạt nhân vào quỹ đạo phục hồi Như chúng ta đều biết, vào ngày thứ 3 của Hội nghị Các bên tham gia công ước khung Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu (lần thứ 28), gọi tắt là COP28 được tổ chức tại Dubai – UAE, các nước ủng hộ điện hạt nhân cùng tuyên bố tăng gấp ba lần công suất điện hạt nhân vào năm 2050.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 64]: Chuyện lỗ, lãi của điện gió ngoài khơi trên báo Nhật Mặc dù các mục tiêu về điện gió ngoài khơi trên toàn cầu tiếp tục được điều chỉnh tăng, nhưng môi trường kinh doanh suy thoái đang kìm hãm sự phát triển của chuyên ngành này. Vào ngày 1/11 vừa qua, Công ty Ørsted của Đan Mạch – nhà phát triển điện gió ngoài khơi lớn nhất thế giới đã quyết định hủy bỏ 2 dự án đang được phát triển ở New Jersey, Mỹ và thông báo khoản lỗ lớn.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 63]: Nhật, Hàn thiết lập chuỗi cung ứng nhiên liệu hydro, amoniac Nhật Bản cùng Hàn Quốc đã thống nhất thiết lập chuỗi cung ứng nhiên liệu hydro và amoniac. Mục đích của kế hoạch hợp tác là để tăng cường khả năng đàm phán về giá (thông qua mua sắm chung) và đảm bảo sự ổn định nguồn cung nhiên liệu này cho ngành điện hai quốc gia.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 62]: Vấn đề giá điện và mục tiêu Net Zero Kyushu, cùng với Kansai là khu vực có giá điện thấp nhất ở Nhật Bản. Thời điểm tháng 10/2023, giá điện cho các hộ dân ở khu vực do Công ty Điện lực Tokyo (TEPCO) quản lý cao hơn Công ty Điện lực Kyushu khoảng 24%. Đặc biệt, có lúc chênh lệch giá điện gần 50% trong tháng 6/2023 – khi TEPCO tăng giá, thì Kyushu lại vẫn giữ nguyên giá.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 61]: Ngành công nghiệp điện gió châu Âu – Nhìn từ Nhật Bản Ngành công nghiệp điện gió ngoài khơi đang phải đối mặt với hàng loạt trở ngại từ sự gián đoạn chuỗi cung ứng, các vấn đề về thiết kế với tua bin gió và chi phí gia tăng. Điều này đã làm gián đoạn hàng chục dự án phát triển và có khả năng ảnh hưởng đến các quốc gia trong việc đáp ứng các mục tiêu về biến đổi khí hậu.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 60]: Góc nhìn khác của Exxon về triển vọng năng lượng thế giới Cuối tháng 8/2023, Exxon Mobil đã công bố báo cáo “Triển vọng Năng lượng Thế giới năm 2050 (Phiên bản 2023)” của mình. Không giống như chủ nghĩa lý tưởng và chủ nghĩa chính thống về năng lượng tái tạo của Ủy ban liên Chính phủ về Khí hậu (IPCC) và Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), quan điểm sau đây được công bố dựa trên thực tế, xã hội.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 59]: Xung quanh việc xả nước (đã qua xử lý) từ Fukushima Cuối tháng 8 vừa qua, Chính phủ Nhật Bản bắt đầu xả nước đã qua xử lý từ Nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi ra biển. Nước đã xử lý được lưu trữ trong khoảng 1.000 bể chứa, dự kiến các bể ​​sẽ đầy vào mùa hè đến mùa thu năm nay, vì vậy, quốc gia này bắt đầu xả nước ra biển. Quyết định xả ra biển dựa trên các dữ liệu khoa học và sau khi được IAEA phê duyệt. Trong các cuộc khảo sát quan trắc nước biển sau đó, các chỉ số đo được quá nhỏ nên không phát hiện vấn đề gì. Tuy nhiên, Chính phủ Trung Quốc đã phản đối hoạt động này của Nhật Bản.

Theo Nikkei: Thái Lan sẽ công bố Kế hoạch phát triển điện lực quốc gia đến năm 2037 vào tháng 9 tới. Theo kế hoạch, nước này dự kiến sẽ xây các lò phản ứng hạt nhân mô-đun nhỏ (SMR) với công suất 70 MW. Trong khi đó, Bangkok Post cho hay: Công suất lò có thể lên đến 300 MW. Địa điểm tiềm năng xây dựng các nhà máy điện hạt nhân sẽ được Chính phủ xem xét.

Từ những năm 2000, Chính phủ Thái Lan đã lên kế hoạch đầu tư xây dựng điện hạt nhân, nhưng do sự cố hạt nhân tại Nhà máy Fukushima Daiichi (Nhật Bản) vào năm 2011 khiến nỗ lực này bị gác lại. Xu hướng phát triển của công nghệ SMR đã một lần nữa khơi dậy sự quan tâm của Bangkok đối với năng lượng hạt nhân.

SMR tạo ra ít năng lượng hơn lò phản ứng thông thường và được coi là an toàn hơn. Hiện Mỹ, Anh và Trung Quốc là các nước đang phát triển mô hình này. Tháng 11/2022, Washington cho hay: Sẽ cung cấp công nghệ SMR cho Chính phủ Thái Lan.

Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin đã thảo luận về khả năng xây dựng nhà máy năng lượng hạt nhân với Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo tại Thủ đô Bangkok vào ngày 14/3/2024. Ông Srettha Thavisin cho biết: Thái Lan sẽ xem xét tính an toàn của SMRs và lấy ý kiến của công chúng.

Thái Lan lên kế hoạch thúc đẩy điện hạt nhân trong bối cảnh các mỏ khí đốt ngày càng cạn kiệt và nhu cầu tiêu dùng điện ngày càng tăng. Bangkok đã cam kết trung hòa carbon vào năm 2050, nên cần nguồn điện ổn định, thay thế khí đốt và than đá.

Tương tự như Thái Lan, Philippines cũng là một quốc gia đang phải đối mặt với những thách thức về nhu cầu tiêu thụ năng lượng. Nước này lên kế hoạch vận hành một trung tâm năng lượng hạt nhân vào năm 2030, đồng thời tập trung phát triển SMRs. Công ty NuScale Power của Mỹ đã lên kế hoạch đầu tư 7,5 tỷ USD để xây dựng các lò phản ứng ở quốc gia Đông Nam Á này.

Philippines đã từng nỗ lực xây dựng nhà máy điện hạt nhân Bataan ở Luzon dưới thời Tổng thống Ferdinand Marcos Sr. Tuy nhiên, kế hoạch khởi công nhà máy bị hủy bỏ năm 1986 khi ông không nhận được sự ủng hộ của công chúng và cũng là thời điểm xảy ra thảm họa hạt nhân Chernobyl. Với Tổng thống đương nhiệm Ferdinand Marcos Jr (con trai Ferdinand Marcos Sr): Việc khởi công xây dựng nhà máy điện hạt nhân sẽ hiện thực hóa giấc mơ của cha.

Bộ Năng lượng Philippines (DOE) đã thực hiện cuộc khảo sát để lấy ý kiến người dân về sử dụng năng lượng hạt nhân. Gần nhất, một cuộc khảo sát tương tự được thực hiện vào năm 2019. Khi đó, 79% người dân Philippines được hỏi chấp thuận sử dụng và khôi phục địa điểm xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Bataan (đã được lựa chọn trước đây), phần còn lại ủng hộ lựa chọn địa điểm mới.

Ngoài ra, nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á là Indonesia cũng có kế hoạch phát triển khoảng 1.000 – 2.000 MW từ nguồn điện hạt nhân vào đầu 2030. Hiện điện than của quốc gia này chiếm khoảng 60% tổng công suất nguồn điện, trong khi đặt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2060.

Còn Chính phủ Myanmar hiện cũng đang tăng cường hợp tác hạt nhân với Nga.

Đến nay, Đông Nam Á chưa có nhà máy điện hạt nhân nào được vận hành thương mại. Lo ngại về an toàn vẫn còn cao trong khu vực. Tháng 3/2023, một bình chứa chất phóng xạ Caesium-137 bị mất tích tại một nhà máy điện than ở Thái Lan. Nó được tìm thấy vài ngày sau đó, nhưng vụ việc đã bộc lộ vấn đề giám sát lỏng lẻo.

Ông Dhanin Chearavanont – Chủ tịch cấp cao của tập đoàn hàng đầu Thái Lan – Charoen Pokphand Group nhấn mạnh tầm quan trọng của năng lượng hạt nhân đối với tăng trưởng kinh tế tại khu vực Đông Nam Á. Tuy nhiên cho biết: Đến nay chưa có nhà máy hạt nhân nào tại khu vực này đi vào vận hành thương mại.

Kei Koga – Phó giáo sư của Đại học Công nghệ Nanyang (Singapore) nhận định: “Đông Nam Á sẽ đối mặt với rủi ro chia rẽ, nếu khu vực này bị cuốn vào cuộc cạnh tranh giữa các cường quốc về xuất khẩu công nghệ hạt nhân”.

Ông Kei Koga cũng đưa ra đề xuất rằng: Các nước Đông Nam Á nên xây dựng tiêu chuẩn để đảm bảo an toàn và ngăn việc sử dụng kép công nghệ hạt nhân (phát điện và phục vụ mục đích quân sự).

Đón đọc kỳ tới…

TỔNG HỢP, BIÊN DỊCH: NGUYỄN THỊ THU HÀ – VINATOM