Thành Rome không được xây sau một đêm, thành phố vĩnh cửu này có vị trí độc nhất vô nhị nhờ bề dày lịch sử hàng nghìn năm. Văn hoá doanh nghiệp cũng không thể hình thành sau một đêm, nó chỉ được hình thành sau nhiều năm nếm mật nằm gai của lãnh đạo cùng đội ngũ cộng sự.
Mọi thứ đều có thể bắt chước, trừ văn hoá. Trong cạnh tranh, văn hoá là sức mạnh mềm không có đối thủ.
“Công ty nào biết nuôi dưỡng bản sắc cá nhân của mình thông qua việc định hình các giá trị, tạo ra các anh hùng, định ra các nghi lễ và nghi thức và công nhận mạng lưới văn hoá sẽ vượt xa các đối thủ khác” (David Ogilvy).
Một công ty hình thành được văn hoá doanh nghiệp riêng gần như 100% là do ý chí & quyết tâm của người đứng đầu, hoặc nhóm lãnh đạo đứng đầu.
Tuy nhiên văn hoá doanh nghiệp chỉ có giá trị khi đóng góp vào sự phát triển kinh doanh của doanh nghiệp. Tạo dựng được giá trị văn hoá riêng đã khó. Biến nó thành sức mạnh mềm như một vũ khí cạnh tranh còn khó hơn. Duy trì tính liên tục của giá trị văn hoá để tác động tích cực đến hiệu quả kinh doanh còn khó bội phần.
Khó như thế nào?
Ở Việt nam, nói về văn hoá doanh nghiệp có hình hài riêng, khó có thể bỏ qua cái tên FPT.
Bài viết sau rất thú vị của anh Nguyễn Thành Nam – cựu CEO của FPT thời kỳ hoàng kim.
“FPT vẫn còn một thế mạnh. Có tính chất căn bản, cốt lõi. Đó là triết lý dân chủ, trên một nền tảng thể chế lành mạnh.
Bởi thế thương hiệu FPT GREAT, vì nó là đại diện cho một thế hệ các thanh niên tri thức trẻ hoài bão, hài hước, thân thiện, có chút ngây thơ trong kinh doanh”.
Mời các bạn đọc. Bài khá dài nhưng đáng đọc (đã được lược trích bớt).
…………………………………..
Gần đây uy danh nhà F có vẻ kém hào quang. Khi lãnh tụ F đứng ra chém, số fan hò reo giảm hẳn. Một số, tuy nhỏ, không cần che dấu vẻ công khai dè bỉu. Khi F đe dọa sẽ mở các cuộc chiến cạnh tranh mới, người hàng xóm CMC, trước đây luôn thần tượng FPT, cười khẩy, bình chân như vại. Trong lãnh thổ nhà F, nhân dân thờ ơ, đa phần tìm cách hưởng thụ cuộc sống bình yên của một “cường quốc”.
Vậy mà đã có một thời, cũng chưa lâu lắm, FPT sáng chói như một biểu hiện của trí tuệ, thành công. Là chỗ dựa của chính phủ. Là nỗi ghen tị không dấu diếm của giới doanh nhân và là điểm đến mơ ước của các tri thức trẻ.
Nhưng nếu nhìn vào các con số, tình hình không đến nỗi tệ. Dù không phải là Thánh Gióng, FPT vẫn tăng trưởng đều đặn. Doanh thu, lợi nhuận, quân số, khách hàng. Bộ máy quản trị chắc chắn, chính sách chế độ ổn định. FPT cũng không bỏ qua bất cứ một xu hướng hot nào, dù là robotic, AI, bán lẻ, giải trí hay ô-tô tự lái.
FPT bây giờ đông người hơn, đông khách hàng trên toàn thế giới hơn, đông tiền hơn. Nhưng lại kém quyến rũ hơn.
Tại sao?
Trước tiên, đa phần các thành tựu của FPT trong 10 năm gần đây, thấy quảng cáo đều là ở nước ngoài, gắn với các địa danh hào nhoáng như Dakkar, Tokyo, Austin, Frankfurt…, chẳng liên quan gì đến nhân dân trong nước, cũng chẳng mang lại lợi ích gì cho các quan chức chính phủ, cũng như hệ sinh thái các doanh nhân ngưỡng mộ. Trong nước, vị trí số 2 của FRT hay WorldCup Online của FPT Play không đủ gây ấn tượng.
Trong khi đó, giang hồ hiểm ác, cao nhân nảy nở, che đi phần lớn mặt trời của nhà F.
Vừa hết VietJet đưa bikini lên máy bay, người đi ồ ạt như trẩy hội, đã thấy các thiếu nữ Thế Giới Di Độngquẩy “Điện máy xanh” tung trời. Viettel âm thầm “tự diễn biến” thành tập đoàn công nghiệp quốc phòng, khoe bắn tên lửa hành trình thay vì giảm giá khuyến mại. Mấy ông trước nay tưởng tay to cục súc như Hòa Phát, Trường Hải, hóa ra cũng vào danh sách tỷ phú của Forbes. Miệng kẻ sang tự nhiên có gang có thép. Ngay cả lĩnh vực tưởng dặt dẹo như ngân hàng, VPBank vừa thoát mối lo tù tội, đã tuyên bố dẫn đầu Fintech, quảng cáo FE Credit dán đầy cột điện.
Trong lĩnh vực Sáng tạo công nghệ từng được coi là “sân sau” của FPT, trong khi FPT còn dè dặt thì các quỹ đầu tư tung tiền ôm hàng. Ba chàng trai xây dựng Foody, sau 5 năm bỏ túi 60 triệu mỹ kim. Uber vừa bị đè chết, NextTech đã tung ra ngay FastGo. Topica, GotIT, Yeah1 bây giờ mới là thần tượng của các tài năng trẻ.
Nhưng tốn giấy mực nhất có lẽ vẫn là trẻ trâu VinGroup. Tưởng đã an phận ngồi trên đống tài sản, bỗng đâu xuất chiêu liên tiếp. Chính phủ đang muốn công nghiệp. Có ngay VinFast. Thôi cứ làm con xe về học lái đã, già rồi mua chiếc tự lái cũng chưa muộn. Khởi công 2/9 năm ngoái, năm nay đã có xe đi triển lãm. Nhân dân hoang mang giáo dục, VinUni ra tay mời ngay Cornell về giảng dạy. Và mới đây nhất, tung chiêu VinID để trấn an bà con sợ Alipay sẽ chiếm mất thị trường thanh toán di động. Nếu năm sau họ có tung ra VinDoctor dùng AI để thay IBM Watson chữa bệnh thì tôi cũng không ngạc nhiên.
Nên nếu coi FPT là America trong lĩnh vực CNTT, mải đi “dạy dỗ” thế giới, thì Vin như Trung quốc, với tiềm lực kinh tế hùng mạnh đã lừ lừ chen chân vào trật tự CNTT mới.
Tuy nhiên, cũng như nước Mỹ, FPT vẫn còn một thế mạnh. Có tính chất căn bản, cốt lõi. Đó là triết lý dân chủ, trên một nền tảng thể chế lành mạnh.
…………………
Hóa chủ đề Make FPT Great Again được khá nhiều người quan tâm. Có lạc quan, hừng hực tương lai. Có xót xa, trót yêu F như tình đầu, giờ bi phụ bạc phải dứt áo ra đi, chắc chẳng bao giờ quên được Có bi quan triết lý: tự diễn biến là con đường một chiều, đã để mất là mất đi mãi mãi.
Tóm lại là đủ hỷ nộ, ái, ố.
Nhưng đau nhất, là không ít kẻ phẫn nộ: thật à, đã từng GREAT bao giờ đâu mà đòi AGAIN
Điên thế chứ. Hóa ra GREAT có nghĩa là phải làm được những việc dời non lấp biển, phục hưng đất nước, hay bét ra tiền cũng phải xếp thành đống.
Nhưng có thật là như vậy. GREAT ở đây dịch ra tiếng Việt có lẽ chính là “Cái Thái Độ”.
Chúng tôi thực sự đã có cùng nhau GREAT time.
We had join, we had fun, we had season in the sun.
Chẳng xấu hổ gì khi thừa nhận động cơ chính để thành lập FPT là chống đói. Nhưng sâu thẳm trong lòng mỗi chúng tôi khi đó, là khát vọng được sống của tuổi trẻ vươn tới “Để ngàn đời bền vững tổ quốc ta. Trời cao muôn vì sao chói lòa”.
Chẳng có gì phải xấu hổ khi thừa nhận FPT chưa bao giờ nhạy bén về kinh doanh. Bán máy tính trong khi không có thị trường. Đất xin được cả mớ rồi đem trả lại. Nhưng chúng tôi có đủ tự tin để lao vào mọi lĩnh vực với tinh thần “cứ máu có lẽ là xong”.
Cũng chẳng biết ai thế nào là Leader. Thời đầu trước khi thành lập công ty, còn phân mỗi người trưởng nhóm một thời gian. Rốt cục anh Bình là phù hợp nhất. Cũng chẳng ai biết thế nào là Management. Nhưng ai cũng biết đọc sách và biết tìm thầy giỏi nhất để hỏi. Rốt cục là mở ra Hanoi School of Business để đi học.
Cũng chẳng có gì là xấu hổ khi thừa nhận chúng tôi hồi đó không biết tiêu tiền (có đâu), không giỏi đàn ca nhạc họa (có được học đâu), nhưng đều hiểu rằng, cái chúng ta rốt cục sẽ nhớ lại chỉ có thể là những kỷ niệm sâu sắc về nhau. Đó là văn hóa!
Bởi thế thương hiệu FPT GREAT, vì nó là đại diện cho một thế hệ các thanh niên tri thức trẻ hoài bão, hài hước, thân thiện, có chút ngây thơ trong kinh doanh!
Thế mà đùng một cái lại kiếm được tiền
Bảo sao mọi người không thích!
Bây giờ. Chúng tôi nay đã già. Sức đâu mà đi tiếp đường xa! (Lời bài hát của anh Hoàng Minh Châu)
Vậy nên muốn Make FPT Great Again, việc đầu tiên là thế hệ chúng tôi phải đổ xuống để trở thành “phân bón”. Cổ thụ nằm xuống. Sẽ có cây con mọc lên. Rồi trong nhóm đó sẽ tự khắc tạo ra leader, Người sẽ định vị hình ảnh mới của FPT trong những năm tới.
Nguồn | Tác giả: Nguyễn Đức Sơn | Nguyễn Thành Nam – cựu CEO của FPT
Brandson, The brand strategist
Thegioibantin.com | VinaAspire News