Giá dầu thế giới trong vòng xoáy tụt giảm mà không ai có thể dự đoán được ngày kết thúc. Mức sản xuất chưa bao giờ cao, nhưng nhu cầu lại tụt giảm trong khi lượng tồn kho ngày càng nhiều. Tính từ tháng 6/2014, giá dầu thô trên thế giới tụt giảm đến hơn gấp ba lần, hiện ở mức 35-40 đô-la/thùng.
Nhà máy lọc dầu Sheaiba ở Irak. Ảnh chụp ngày 29/03/2015 – REUTERS/Atef Hassan/Files
Đối với các nước tiêu thụ, mức giảm này sẽ giúp thúc đẩy tăng trưởng. Nhưng các nước sản xuất bị ảnh hưởng mạnh mẽ. La Croix số ra ngày 21/12/2015 có bài giải thích đề tựa “Giá dầu thô rẻ: Ai được, ai thua?” – RFI thuật lại.
Thúc đẩy tăng trưởng tại các nước tiêu thụ
Kẻ cười, người khóc, là nhận định đầu tiên của nhật báo công giáo La Croix. Nói một cách tổng quát, giá dầu rẻ có một tác động tích cực đáng kể về hoạt động và tài chính công, theo như phân tích của viện Terra Nova đưa ra hồi tháng 5/2015. Nhất là khu vực đồng euro, giá dầu thô giảm là một trong ba cột trụ chính để hồi phục kinh tế, cùng với hai giải pháp giảm giá đồng euro và lãi suất sàn.
La Croix lấy trường hợp nước Pháp làm ví dụ cụ thể. Tính chung cả các hộ gia đình và doanh nghiệp trong năm nay, hóa đơn năng lượng Pháp giảm 20 tỷ euro. Điều đó giúp tăng sức mua cho đối tượng thứ nhất và rộng đường tài chính cho đối tượng thứ hai.
Nghiên cứu của Terra Nova cho thấy rõ: “Trên phương diện cán cân mậu dịch, giá dầu giảm sẽ cho phép nước Pháp giảm đến hơn phân nửa thâm hụt thương mại”.
Tuy nhiên, nhật báo cảnh báo là giá dầu thô giảm không chỉ toàn có tác động tích cực. Một số chuyên gia kinh tế, đứng đầu là ông Mario Draghi, thống đốc Ngân hàng Trung ương châu Âu đang lo ngại giá dầu giảm sẽ dẫn đến tình trạng giảm phát. Đây cũng là một cái bẫy mà khối euro bằng mọi giá phải tránh cho được.
Dầu thô giảm giá: Tin vui cho môi trường?
Nhưng theo La Croix, điều nghịch lý là dầu thô thế giới sụt giá có thể sẽ là một tin vui cho môi trường. Cho đến lúc này, nhiều dự án khai thác dầu khí ở những khu vực còn nguyên sơ đã bị đình lại, nhất là ở vùng Bắc Cực, nơi được cho có đến 15% nguồn dự trữ dầu và 30% khí cần được khai thác.
Hoạt động khai thác cát dầu tại Canada, vốn bị giới bảo vệ môi trường chỉ trích là một thảm họa cho môi trường cũng bị chậm lại. Theo La Croix, sự trì trệ trong lãnh vực này không phải là do có xem xét đến yếu tố môi trường, mà chủ yếu đến từ nguyên nhân tài chính, buộc các tập đoàn khai thác phải giảm bớt mức sản xuất.
Các nước sản xuất bị ảnh hưởng, xuất khẩu Châu Âu cũng vạ lây
Giá dầu thế giới giảm sẽ không kích thích tăng trưởng như những gì đã nói cách đây một năm. Ông Denis Ferrand, giám đốc viện Rexecode nhấn mạnh: Lợi ích có được từ giá dầu giảm bắt đầu bị mất dần do nguồn thu tại các nước sản xuất bị mất đi.
Các quốc gia Ả Rập khai thác dầu đã quen với lối sống dựa theo mức dầu thô 100 đô-la/ thùng. Theo ước tính của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), với mức giá tụt giảm đến hơn 3 lần, chỉ còn ở mức 30-40 đô-la/thùng, thâm thủng tích gộp lại cả 6 quốc gia trong Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh có lẽ sẽ phải đạt đến 180 tỷ USD. Trong khi mà, chỉ cách đây có hai năm (2013) thặng dư mậu dịch là 183 tỷ USD.
Hiện tại, các nước này sống nhờ vào nguồn dự trữ. Nhưng các nguồn này sẽ cạn đi rất nhanh. Trong trường hợp giá dầu thô vẫn giữ nguyên mức giá hiện nay, Ả Rập Xê Út, Bahrein và Oman có lẽ sẽ phải dùng hết các khoản tiết kiệm trong vòng 5 năm, IMF cảnh báo.
Còn tại Nga, nơi có nguồn dự trữ dầu khí chiếm đến 70% nguồn xuất khẩu và ¼ Tổng sản phẩm nội địa GDP, các dự báo cho năm 2016 đã trở nên lỗi thời. Mức tăng trưởng sau khi bị giảm xuống còn ở 3,7% trong năm 2015, có lẽ chỉ còn ở 0,7% cho năm tới nhưng với điều kiện giá một thùng dầu là 50 USD.
Đối mặt với tình trạng cắt giảm ngân sách đầu tư, nhiều hãng khai thác dầu lớn buộc phải cắt giảm bớt nhân sự hay tiến hành sáp nhập. Chẳng hạn như tại Hoa Kỳ, Halliburton, tập đoàn khai thác dầu lớn thứ hai đã mua lại hãng lớn thứ ba, Baker Hugues.
ThegioiBantin.com
Nguồn: Bizlive