Trong bối cảnh giá dầu thô giảm mạnh, ông Nguyễn Xuân Sơn – Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, cho biết: PVN đang tăng cường hoạt động ở các lĩnh vực khác nhằm đảm bảo ổn định lợi nhuận của Tập đoàn và khi lợi nhuận của PVN ổn định, các nguồn thu khác của ngân sách nhà nước từ dầu khí cũng sẽ ổn định.
Ông Nguyễn Xuân Sơn – Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Dầu khí Việt Nam.
Giá dầu giảm tác động thế nào đến thu ngân sách, thưa ông?
Giá dầu lên sẽ tác động trực tiếp lên tăng thu nhân sách nhà nước và ngược lại, giá dầu giảm cũng làm giảm thu ngân sách từ dầu thô. Tuy nhiên, trong tổng nguồn thu của nền kinh tế, chưa chắc đã tỷ lệ với dầu thô. Vì vậy, giá dầu giảm, thu ngân sách nhà nước từ dầu thô giảm đi nhưng thu ở những phần khác lại tăng lên.
Năm 2014, giá dầu giảm mạnh, nhưng PVN vẫn đảm bảo kế hoạch nộp ngân sách. Nếu giá dầu tiếp tục giảm sâu trong năm 2015, chúng tôi sẽ thực hiện các giải pháp khác, nhằm đảm bảo nộp ngân sách. Chẳng hạn, với những mỏ chi phí khai thác cao hơn giá bán, chúng tôi sẽ giảm sản lượng khai thác, thậm chí dừng khai thác để giữ tài nguyên.
Giá dầu giảm, nhiều ý kiến cho rằng, nên giảm sản lượng khai thác và tăng mua dự trữ dầu, ông nói gì về những đề xuất này?
Tập đoàn Dầu khí Việt Nam luôn theo dõi sát giá bán dầu trên thị trường, đồng thời xây dựng các kịch bản có thể xảy ra. Cạnh đó, nhằm xác định hiệu quả khai thác, công tác quản lý khai thác các lô, các mỏ cũng được theo sát hàng ngày. Việc mua dự trữ dầu thô cần cân nhắc kỹ, bởi hôm nay giá dầu có thể xuống 60 USD/thùng, nhưng ngày mai có thể xuống thấp hơn nữa và ngày kia giá dầu lại lên.
Trong kinh doanh, Tập đoàn phải đảm bảo được hiệu quả tối thiểu của việc xuất nhập khẩu các sản phẩm dầu, đảm bảo hiệu quả khi giá lên và giữ được lợi nhuận khi giá xuống. Hiện nay, giá thành khai thác bình quân của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam khoảng từ 30 – 37 USD/thùng, tùy từng mỏ. Khi mà giá dầu xuống dưới 60 USD, chúng tôi đã bàn đến việc cắt giảm sản lượng một vài mỏ có chi phí giá thành khai thác trên 60 USD, đó là những mỏ có trữ lượng không lớn, khoảng 45- 50 nghìn tấn.
Tình trạng giá dầu giảm, sẽ ảnh hưởng như thế nào đến kế hoạch đầu tư phát triển trong năm tới của Tập đoàn?
Tôi cho rằng, giá dầu xuống mức 60-70 USD/thùng là tốt cho nền kinh tế, đầu vào ngành dầu khí cũng được hưởng lợi tương ứng. Giá dầu cũng là cơ sở để tính tất các giá khác có liên quan đến hoạt động dầu khí. Vì vậy, khi giá dầu giảm dưới giá thành, lợi nhuận không cao, PVN buộc phải có kế hoạch giảm chi phí và cân nhắc việc đầu tư ra nước ngoài. Cụ thể, trên cơ sở các chi phí sản xuất, đầu vào đầu ra, PVN sẽ cắt giảm các khoản đầu tư có thể cắt giảm được. Ví dụ, với nhiên liệu đầu vào cho sản xuất dầu, một công ty sản xuất dầu mỗi năm nhập khoảng 100 – 200 triệu đồng tiền nhiên liệu để chạy động cơ, bây giờ giảm được 30% chi phí, chúng tôi phải cắt giảm tối đa.
Đầu tư ra nước ngoài là một chiến lược rất dài hơi. Hàng năm, PVN có kế hoạch đầu tư trên các mục tiêu đã định sẵn và quá trình triển khai phải nhiều năm mới hoàn thành. Tuy nhiên, nếu là đầu tư cho hoạt động thường xuyên của sản xuất, trên cơ sở hiệu quả và tính cân đối, chúng tôi lập tức cắt giảm ngay, còn đầu tư cơ bản và dài hạn được giữ ổn định theo mục tiêu đề ra.
Hiện nay, PVN đang đầu tư tại Nga, chi phí phát hiện một thùng dầu chỉ khoảng 5 USD, cộng với chi phí khai thác khoảng 14 USD, giá thành khoảng 19 USD/thùng, thậm chí có nơi giá còn thấp hơn, chỉ 10 – 15 USD/thùng. So với giá bán trên thị trường là hiệu quả sau khi trừ đi chi phí thăm dò, khai thác. Tuy nhiên, các nước trên thế giới áp thuế môi trường, thuế xuất nhập khẩu rất cao đối với kinh doanh các sản phẩm dầu. Vì vậy, thu nhập của ngành dầu khí không đặc biệt cao, cho nên khi giá dầu biến động, Tập đoàn phải rất thận trọng trong bài toán đầu tư, trong đó có tính toán đến các rủi ro.
Từ phía Tập đoàn, giải pháp nào cho kịch bản giá dầu có thể xuống mức 35 USD/thùng?
Đây không phải lần đâu giá dầu biến động. Năm 1986, giá dầu xuống mức 8 USD/thùng, sau đó năm 2009 giá dầu đang ở mức 143 USD xuống còn khoảng 40 USD, nhưng không lâu. PVN đã lên kịch bản đối phó giá dầu lao dốc.
Mọi dự báo của các tổ chức có uy tín trên thế giới cũng như một số tổ chức chuyên nghiệp đều xoay quanh mức khoảng 60 – 75 USD. Chúng tôi cũng đánh giá, với mức 70 USD thì việc điều hành sản xuất cũng như đầu tư đảm bảo tối ưu doanh thu lợi nhuận. Việc vì một thời điểm giá dầu biến động mà thay đổi cả dự án đầu tư là không diễn ra. Từ khi thăm dò, khai thác cho đến phát hiện cũng mất cả chục năm, thăm dò mất 5 năm, phát triển, thẩm định cũng mất 10 năm mới khai thác được. Do vậy, về nguyên tắc đầu tư vẫn phải phải mang tính cố định, tất nhiên nếu hiệu quả thấp quá chúng tôi sẽ không đầu tư.
Như ông nói hiệu quả mới khai thác, vậy bài toán thu hồi vốn cho các dự án giảm, tạm ngừng khai thác được PVN xử lý như thế nào?
Thu hồi vốn và dừng khai thác chỉ ở những mỏ nhỏ, thậm chí là các mỏ nước ngoài đã khai thác gần hết, họ đóng mỏ lại và trả cho Việt Nam, nhưng mình vẫn tiếp tục khai thác để tận thu phần dầu còn lại bởi giá thành khai thác cao.
Hiện nay, tại Việt Nam, có 4 mỏ giá thành trên 60 USD, nhưng tổng khối lượng không lớn, chỉ khoảng 450 nghìn tấn. Ở các mỏ chủ đạo, giá thành vẫn ở mức dưới 30 USD/thùng.
Giá dầu xuống, cơ hội cho PVN nằm ở đâu?
Thị trường dầu thô lao dốc chưa hẳn do quan hệ cung – cầu dầu trên thế giới mà còn do các nguyên nhân khác. Khi giá dầu xuống, các nhà đầu tư gặp nhiều khó khăn khi quyết định đầu tư, nhưng Tập đoàn Dầu khí Việt Nam vẫn giữ quan điểm ở đâu có cơ hội tốt thì vẫn đầu tư tìm kiếm, thăm dò, khai thác. Nhưng khi cơ hội xuất hiện càng nhiều thì PVN sẽ càng phải tính toán kỹ hơn nhằm sở hữu được các mỏ dầu đó.
Thực tế, đầu tư dầu khí chỉ là một trong những hoạt động của Tập đoàn, các hoạt động đầu tư vào những lĩnh vực năng lượng khác cũng tạo điều kiện cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước đi cùng chúng ta.
Cảm ơn ông!
SONG ANH (thực hiện)
Nguồn: nangluongvietnam.vn