Chánh niệm (tiếng Anh: mindfulness) là một trạng thái của sự tỉnh thức, trong đó con người tập trung vào khoảnh khắc hiện tại với sự chú tâm và không phán xét. Chánh niệm bắt nguồn từ triết lý Phật giáo, nhưng ngày nay đã được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như tâm lý học, y học, giáo dục, và cuộc sống hàng ngày.
Khi thực hành chánh niệm, con người không chỉ đơn thuần chú ý đến những gì đang xảy ra bên ngoài mà còn nhận thức được những suy nghĩ, cảm xúc, và cảm giác bên trong cơ thể mình. Thực hành này giúp chúng ta giảm bớt căng thẳng, tăng cường khả năng kiểm soát cảm xúc, và sống một cách ý thức hơn trong mỗi khoảnh khắc.
Các đặc điểm chính của chánh niệm:
- Tập trung vào hiện tại: Chánh niệm giúp chúng ta tập trung vào những gì đang xảy ra ngay lúc này, thay vì lo lắng về quá khứ hay tương lai.
- Không phán xét: Khi thực hành chánh niệm, con người không đưa ra đánh giá hay phán xét về cảm xúc hoặc trải nghiệm của mình. Thay vào đó, họ chấp nhận mọi thứ như nó đang là.
- Quan sát và nhận biết: Chánh niệm không có nghĩa là loại bỏ suy nghĩ hay cảm xúc mà là quan sát và nhận thức về chúng một cách khách quan.
Lợi ích của chánh niệm:
- Giảm căng thẳng và lo âu: Thực hành chánh niệm có thể giúp giảm mức độ căng thẳng và lo âu, mang lại sự bình yên tinh thần.
- Cải thiện khả năng tập trung: Khi chúng ta chánh niệm, khả năng tập trung vào công việc và các hoạt động hàng ngày tăng lên.
- Cân bằng cảm xúc: Thực hành này giúp chúng ta nhận biết và quản lý cảm xúc tốt hơn, từ đó cải thiện mối quan hệ với người xung quanh.
Chánh niệm có thể được thực hành thông qua nhiều phương pháp như thiền, hít thở sâu, hoặc đơn giản là tập trung vào các hoạt động thường nhật một cách cẩn thận, có chủ đích.
Thế giới bản tin