Khởi nghiệp dường như đang trở thành một xu hướng trong giới trẻ. Nhiều bạn muốn thử sức mình ở một con đường đầy rẫy những tấm gương thành công trên báo chí. Họ luôn thể hiện sức trẻ và đam mê trong những buổi nói chuyện và tin rằng với khát vọng mãnh liệt của mình, thất bại sẽ không bao giờ đến với họ…
Đam mê khởi nghiệp…
Dịp cuối năm 2015, tôi có dịp tham gia rất nhiều hội thảo và diễn đàn khởi nghiệp. Từ những hoạt động bài bản, quy mô lớn của BSSC ( Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp) đến những buổi nói chuyện ở những trường đại học, hay thậm chí là buổi cafe start-up ở đâu đó quanh Sài Gòn…
Tôi đã gặp rất nhiều người, đa số là các bạn trẻ ở độ tuổi 18-27. Tất cả các bạn đều ánh lên một vẻ khát khao học hỏi và niềm đam mê cháy bỏng, tích cực networking và gặp gỡ những anh chị giám đốc đã có danh tiếng. Trong thâm tâm, tôi rất vui mừng vì sự thay đổi của những bạn trẻ tràn đầy sức sống. Điều mà cách đây chỉ 5 năm thôi, là thứ gì đó rất xa vời và mộng tưởng…
Là một người trẻ và cũng đang khởi nghiệp, tôi cảm nhận sâu sắc những khó khăn và thiếu thốn của buổi đầu “lương ít gạo thiếu”. Mẫu số chung vẫn là thiếu vốn, thiếu kiến thức và kinh nghiệm, thiếu người để hợp tác. Dường như khi ta quyết định làm việc gì, xung quanh ta luôn đầy rẫy những thiếu thốn để cản đường, điều này đã cản bước bao nhiêu thế hệ trẻ nhưng không phải là tất cả. Nhiều tài năng đã gạt bước khó khăn để tiến lên, và đó cũng là lúc cạm bẫy xuất hiện.
Cạm bẫy chờ đợi những người sáng lập
Trong một buổi hội thảo của trường Đại Học Ngoại Thương do câu lạc bộ Action Club tổ chức, một bạn nữ hỏi tôi rằng ” Đâu là thời điểm phù hợp để khởi nghiệp?”.
Rất nhiều người chọn con đường đi làm một thời gian, tích lũy vốn và kinh nghiệm rồi khởi nghiệp, một số lượng ít hơn thì khởi nghiệp ngay khi ra trường, và tất nhiên số hiếm hoi bắt đầu khi còn đang ngồi trên ghế nhà trường.
Với những người khởi nghiệp sớm và thất bại, điều đó không khác gì một cơn ác mộng kinh niên khi bạn đốt hết tiền của bản thân, gia đình và lâm vào cảnh nợ nần. Họ không lường trước được những cạm bẫy đang chờ đón họ phía trước: từ việc xin một tờ giấy phép MXH đến 5 tháng trời, xử lý bất đồng trong đội ngũ, quản lý đồng tiền đến việc bán sản phẩm ngoài thị trường, liên tục thay đổi kế hoạch và mục tiêu đề tìm ra con đường đúng đắn.
Họ nhận ra rằng bắt đầu khởi nghiệp không phải là tìm kiếm một cái gì đó để làm đúng chuyên môn mà là làm tất cả những gì có thể để công ty tồn tại. Sự lạc quan và niềm đam mê ban đầu như một liều doping hết hạn, và đó cũng là lúc nhiều người bỏ cuộc nhất.
Sống với món nợ kéo dài
Kết quả của những người vội vàng khởi nghiệp hiếm khi xuất hiện trên các mặt báo, cũng ít khi thấy xuất hiện ở những điểm tranh luận. Người trẻ chỉ muốn nghe về những phút vinh quang, còn kẻ chiến bại đối với họ không đáng một xu. Khởi nghiệp thất bại trở thành một nỗi đau kéo dài, đặc biệt khi số nợ của bạn quá lớn, chỉ những người thực sự có dũng khí mới dám start up lại sau quãng thời gian dài bế tắc. Khởi nghiệp cần đam mê, nhưng theo tôi có một thứ cần hơn là sự tỉnh táo, sáng suốt nhìn nhận về các nguồn lực của bản thân. Đam mê mù quáng chỉ đẩy ta rớt xuống địa ngục…
Là người đã trải qua tất cả những cảm xúc trên và dẫn dắt công ty vượt qua thời điểm tối tăm nhất. Tôi nhận ra rằng, thời điểm khởi nghiệp là điểm giao của 3 yếu tố sau:
01. Sự sẵn sàng của bản thân + 02. Sự sẵn sàng của các nguồn lực + 03. Sự sẵn sàng thị trường
Hãy vẽ ra ba vòng tròn như trên và xem mình đã có điểm giao chưa? Nguồn lực nào còn thiếu
Sự sẵn sàng của bản thân
Hãy hỏi bản thân tại sao ta lại bắt đầu? Tại sao lại là ý tưởng này? Tại sao lại là mình? kiến thức và kinh nghiệm của bản thân có phù hợp không? Hãy dành thời gian để tìm hiểu và khám phá trong tận trái tim mình, đây là quá trình cực kỳ quan trọng và đóng vai trò hạt nhân cho hành trình vạn dặm của bạn.
Sự sẵn sàng của các nguồn lực
Bạn có tiền không? bạn có ai hỗ trợ không? Bạn có mentor nào chưa…
Các nguồn lực tài chính và xã hội là rất quan trọng, được ví như nhiên liệu cho quá trình vận hành một cỗ máy. Bạn có thể không có nhiều tiền, nhưng hãy đầu tư tất cả những gì có thể trước khi gọi nhà đầu tư bên ngoài. Nhiều bạn trẻ có tư tưởng gọi vốn từ người khác còn mình chỉ đầu tư công sức, một khi bạn không hết mình trong việc nuôi nấng đứa con mình sinh ra, sẽ chẳng có ai bỏ 1 xu cho bạn cả.
Việc thiếu kinh nghiệm là điều bình thường đối với bất cứ nhà sáng lập nào, hãy bổ sung điều đó bằng việc tăng cường kết nối và tìm sự hướng dẫn từ những mentor giàu kinh nghiệm, họ luôn muốn tìm cho mình một người kế thừa xứng đáng để truyền ” nội công” bao nhiêu năm lăn lộn trên thương trường.
Sự sẵn sàng thị trường
Nhiều bạn trẻ rất ngây thơ nghĩ rằng những gì mình cần thì thị trường cũng cần. Có một thế hệ kinh doanh theo kiểu cảm tính, thấy trào lưu là đua nhau bắt chước, không hề có sự tìm hiểu thị trường va tiến hành khảo sát sơ bộ.
Các bạn ạ, thời kinh doanh của các trọc phú và chủ nghĩa cơ hội đã qua. Thế kỷ 21 đòi hỏi một sự tiếp cận bài bản với thị trường từ những khâu khảo sát, hỏi ý kiến, tới chào hàng sản phẩm mẫu. Người trưa có câu ” biết người biết ta trăm trận trăm thắng”, chúng ta chuẩn bị đầu tư vốn liếng thì hãy dành thời gian tìm hiểu xem người tiêu dùng có thực sự cần hay không? Chỉ khi cảm tính và kết quả chúng ta thăm dò có kết quả khá tương đồng, đó là dấu hiệu cho thấy sự sáng sáng của một thị trường tiềm năng.
Bài viết này chỉ là một vài kinh nghiệm nhỏ thể hiện quan điểm cá nhân trong chặng đường khởi nghiệp EBIV vừa qua của tôi. Rất mong được sự góp ý của anh chị tiền bối… Hy vọng rằng các bạn trẻ muốn đam mê khởi nghiệp, hãy bình tĩnh đánh giá xem tổng quan các yếu tố ở trên. Đừng để mình rơi vào cạm bẫy của sự đam mê khi tất cả được đánh bóng rực rỡ…
Thegioibantin.com
Tác giả: Hồ Hoàn CEO EBIV- No.1 Education Review Website