Siêu tự động hóa, blockchain, bảo mật AI, đám mây phân tán và tự động hóa sẽ tạo ra sự đột phá cùng cơ hội trong xu hướng công nghệ chiến lược năm 2020.
Human Augmentation hay tạm dịch: Tăng cường nhân thể mang đến viễn cảnh về những người máy trong tương lai và thực tế là hàng trăm năm nay, con người chúng ta đã “tăng cường hóa” các bộ phận trong cơ thể. Từ những thiết bị hỗ trợ thị giác, thính giác như kính mắt hay máy trợ thính cho đến những bộ phận “giả” thay thế cho phần thiếu hụt trong cơ thể.
Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu các nhà khoa học tìm ra cách “tăng cường” cho bộ não con người, giúp chúng ta có thể lưu trữ được nhiều thông tin hơn hoặc họ có thể cấy chip vào bộ não để giải mã các nơ-ron thần kinh? Điều gì sẽ xảy ra nếu các bác sĩ có thể cấy ghép cảm biến để theo dõi quá trình thuốc ngấm và truyền đi trong cơ thể người?
Công nghệ đang trên đà phát triển nhanh chóng và vượt xa khả năng của con người, thay vào đấy công nghệ ngày nay được kết hợp với con người để tạo ra những khả năng siêu việt phục vụ đời sống và sản xuất.
Những thay đổi này sẽ tác động đến thế giới và các doanh nghiệp như thế nào? Dưới đây là dự đoán về những xu hướng công nghệ và ảnh hưởng của nó đến tương lai trong 5 – 10 năm tới
Các xu hướng được sắp xếp theo hai nhóm chính “People-centric” (nhóm tập trung vào con người) và “ Smart spaces” (nhóm không gian thông minh) dựa trên cách các công nghệ này ảnh hưởng đến con người như thế nào (khách hàng, nhân viên…) và nơi mà họ sinh sống (nhà, văn phòng, xe hơi…)
Xu hướng 1: Siêu tự động hóa
Tự động hóa sử dụng công nghệ để tự động hóa các nhiệm vụ mà trước đây cần đến sức lao động của con người. Hyperautomation liên quan đến việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến, bao gồm trí thông minh nhân tạo (AI) và học máy (Machine Learning), để ngày càng tự động hóa các quy trình và tăng cường hóa con người. Hyperautomation trải rộng trên một loạt các công cụ có thể được tự động hóa, nhưng cũng đề cập đến sự tinh vi của tự động hóa (nghĩa là khám phá, phân tích, thiết kế, tự động hóa, đo lường, giám sát, đánh giá lại.)
“Siêu tự động hóa dẫn đến sự ra đời của song sinh kỹ thuật số (digital twin) trong tổ chức”
Ngày nay không một công cụ đơn lẻ nào có thể hoàn toàn thay thế con người, siêu tự động liên quan đến sự kết hợp của công cụ bao gồm tự động hóa quy trình robot (RPA), phần mềm quản lý doanh nghiệp thông minh (iBPMS) và AI, nhằm mục đích tăng cường sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo trong việc đưa ra quyết định.
Mặc dù không phải mục đích chính, siêu tự động hóa thường được kết hợp để tạo ra song sinh kỹ thuật số cho tổ chức (DTO), cho phép các tổ chức hình dung cách các chức năng, quy trình và các chỉ số hiệu suất chính. DTO sau đấy có thể trở thành một phần không thể thiếu của quá trình tự động hóa, cung cấp thông tin liên tục theo thời gian thực về tổ chức và thúc đẩy các cơ hội kinh doanh quan trọng.
Xu hướng 2: Đa trải nghiệm
Đa trải nghiệm thay thế người biết ngôn ngữ công nghệ với công nghệ biết ngôn ngữ con người. Trong xu hướng này, ý tưởng truyền thống về máy tính phát triển từ một điểm tương tác duy nhất để bao gồm các giao diện đa điểm và cảm biến máy tính tiên tiến.
Ví dụ như Domino Pizza đã tạo ra một trải nghiệm vượt ra khuôn khổ ứng dụng đặt hàng thông thường bao gồm các phương tiện tự động, trình theo dõi pizza và công cụ giao tiếp máy tự động.
Trong tương lai, xu hướng này sẽ trở thành xu hướng bao trùm nhưng hiện tại đa trải nghiệm chủ yếu tập trung vào trải nghiệm nhập vai sử dụng thực tế tăng cường, thực thế ảo, thực tế hỗn hợp, giao diện máy đa kênh và công nghệ cảm biến. Sự kết hợp của các công nghệ này có thể được sử dụng cho ứng dụng AR đơn giản hoặc các trải nghiệm thực tế ảo nhập vai.
Xu hướng 3: Dân chủ hóa
Dân chủ hóa công nghệ có nghĩa là cung cấp cho mọi người quyền truy cập dễ dàng vào các chuyên môn công nghệ hoặc kinh doanh mà không cần mở rộng đào tạo (và tốm kém chi phí). Điều này tập trung vào bốn lĩnh vực chính – phát triển ứng dụng, dữ liệu và phân tích, thiết kế và kiến thức – thường được gọi là “citizen access”, điều này dẫn đến sự phát triển của các nhà nghiên cứu về số liệu, lập trình viên…
Ví dụ, dân chủ hóa sẽ cho phép các nhà phát triển tạo ra các mô hình dữ liệu mà không cần các kỹ năng của một nhà khoa học dữ liệu. Thay vào đó, họ sẽ dựa vào sự phát triển dựa trên AI để tạo mã và tự động hóa thử nghiệm.
Xu hướng 4: Tăng cường khả năng con người (Human augmentation)
Tăng cường nhân thể là việc sử dụng công nghệ để nâng cao nhận thức và kinh nghiệm thể chất của con người.
Tăng cường vật lý thay đổi khả năng vật lý vốn có bằng cách cấy ghép hoặc lưu trữ một công nghệ bên trong hoặc trên cơ thể. Ví dụ, ngành công nghiệp ô tô hoặc khai thác sử dụng thiết bị đeo để cải thiện an toàn cho công nhân. Trong các ngành công nghiệp khác, như bán lẻ và du lịch, thiết bị đeo được sử dụng để tăng năng suất của công nhân.
Tăng cường vật lý rơi vào bốn loại chính: Tăng cường cảm giác (thính giác, thị giác, nhận thức), bổ sung và tăng cường chức năng sinh học (exoskeletons, chân tay giả), tăng cường não (cấy ghép để điều trị co giật) và tăng cường gen (gen soma và liệu pháp tế bào).
“Trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (ML) đang ngày càng được sử dụng để thay thế con người”
Tăng cường nhận thức giúp tăng cường khả năng suy nghĩ và đưa ra quyết định tốt hơn của con người, ví dụ, khai thác thông tin và ứng dụng để tăng cường học tập hoặc trải nghiệm mới. Nâng cao nhận thức cũng bao gồm một số công nghệ trong danh mục tăng cường trí não vì chúng là cấy ghép vật lý giải quyết các vấn đề lý luận nhận thức.
Tăng cường nhân thể mang một loạt các ý nghĩa văn hóa và đạo đức. Ví dụ, sử dụng các công nghệ CRISPR để tăng cường gen có giá trị đạo đức quan trọng.
Xu hướng 5: Minh bạch và truy xuất nguồn gốc
Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ đang tạo ra một cuộc khủng hoảng niềm tin. Khi người tiêu dùng nhận thức rõ hơn về cách dữ liệu của họ được thu thập và sử dụng, các tổ chức cũng nhận ra trách nhiệm ngày càng tăng của việc lưu trữ và thu thập dữ liệu.
Bên cạnh đó, AI và ML ngày càng được sử dụng để đưa ra quyết định thay cho con người, tạo nên cuộc khủng hoảng niềm tin và thúc đẩy nhu cầu về quản lý trí tuệ nhân tạo.
Xu hướng này đòi hỏi phải tập trung vào sáu yếu tố chính của niềm tin: Đạo đức, liêm chính, cởi mở, trách nhiệm, năng lực và tính nhất quán.
Quy định bảo vệ dữ liệu chung về bảo mật thông tin (GDPR) của Liên minh châu Âu, đang được ban hành trên toàn thế giới, thúc đẩy sự cải tiến và đặt ra các quy tắc nền tảng cho các tổ chức.
Xu hướng 6: Gia tăng thiết bị biên
Công nghệ biên là một cấu trúc liên kết nơi xử lý thông tin và thu thập và phân phối nội dung được đặt gần hơn với các nguồn thông tin, với mục đích giảm độ trễ của việc giữ lưu lượng truy cập cục bộ và phân phối chúng. Công nghệ này gồm các công nghệ trên Internet vạn vật. Công nghệ biên được cải tiến hình thành nền tảng cho không gian thông minh, đồng thời kết nối các ứng dụng và dịch vụ đến gần hơn với người và thiết bị sử dụng chúng.
Đến năm 2023, số lượng thiết bị thông minh dùng công nghệ edge sẽ nhiêu gấp 20 lần so với CNTT truyền thống.
Xu hướng 7: Đám mây phân tán
Đám mây phân tán đề cập đến việc phân phối các dịch vụ đám mây công cộng đến các địa điểm bên ngoài trung tâm dữ liệu vật lý của nhà cung cấp đám mây, nhưng vẫn được nhà cung cấp kiểm soát. Trong đám mây phân tán, nhà cung cấp đám mây chịu trách nhiệm cho tất cả các khía cạnh của kiến trúc dịch vụ đám mây, phân phối, vận hành, quản trị và cập nhật. Sự phát triển từ đám mây công cộng tập trung sang đám mây công cộng phân tán mở ra một kỷ nguyên mới của điện toán đám mây.
Đám mây phân tán cho phép các trung tâm dữ liệu được đặt ở bất cứ đâu. Điều này giải quyết cả các vấn đề kỹ thuật như độ trễ và cả những thách thức pháp lý như chủ quyền dữ liệu. Nó cũng cung cấp các lợi ích của dịch vụ đám mây công cộng bên cạnh các lợi ích của đám mây riêng, cục bộ.
Xu hướng 8: Những thứ tự vận hành
Những thứ tự vận hành bao gồm máy bay không người lái, robot, tàu và thiết bị sử dụng AI để thực hiện các nhiệm vụ của con người. Công nghệ này hoạt động trên phổ thông minh, từ bán tự động đến tự động hoàn toàn và trên nhiều môi trường khác nhau bao gồm không khí, biển và đất liền.
Mặc dù hiện tại những thứ tự động chủ yếu tồn tại trong môi trường được kiểm soát, như trong mỏ hoặc nhà kho, cuối cùng chúng sẽ phát triển để bao gồm các không gian công cộng mở. Những thứ tự động cũng sẽ chuyển từ độc lập sang hợp tác, chẳng hạn như máy bay không người lái được sử dụng trong Thế vận hội Olympic mùa đông năm 2018.
Tuy nhiên, những thứ tự động không thể thay thế bộ não con người và hoạt động hiệu quả nhất với mục đích được xác định rõ ràng, có phạm vi rộng.
Xu hướng 9: Blockchain
Blockchain là một loại sổ cái phân tán, một danh sách mở rộng theo thứ tự thời gian của các hồ sơ giao dịch được ký bằng mật mã, không thể hủy ngang được chia sẻ bởi tất cả những người tham gia trong mạng.
Blockchain cũng cho phép các bên theo dõi tài sản trở về nguồn gốc của mình, điều này có lợi cho tài sản truyền thống, nhưng cũng mở đường cho các mục đích sử dụng khác như truy tìm các bệnh do thực phẩm gây ra cho nhà cung cấp ban đầu. Nó cũng cho phép hai hoặc nhiều bên tham gia không biết nhau tương tác an toàn trong môi trường kỹ thuật số và trao đổi giá trị mà không cần đến cơ quan tập trung.
Mô hình blockchain hoàn chỉnh bao gồm năm yếu tố: Một sổ cái được chia sẻ và phân phối, sổ cái bất biến và có thể theo dõi, mã hóa, mã thông báo và một cơ chế đồng thuận công khai phân tán. Tuy nhiên, blockchain vẫn chưa trưởng thành để triển khai doanh nghiệp do một loạt các vấn đề kỹ thuật bao gồm khả năng mở rộng và khả năng tương tác kém.
“Blockchain đã xuất hiện trong các dự án thử nghiệm phạm vi nhỏ, sẽ hoàn toàn có thể mở rộng vào năm 2023”
Trong tương lai, blockchain thực sự hoặc blockchain hoàn chỉnh, sẽ có tiềm năng biến đổi các ngành công nghiệp, và cuối cùng, nền kinh tế, khi các công nghệ bổ sung như AI và IoT bắt đầu tích hợp cùng với blockchain. Điều này mở rộng loại người tham gia bao gồm máy móc, sẽ có thể trao đổi nhiều loại tài sản – từ tiền sang bất động sản. Ví dụ, một chiếc xe sẽ có thể thương lượng giá bảo hiểm trực tiếp với công ty bảo hiểm dựa trên dữ liệu được thu thập bởi các cảm biến của nó.
Blockchain, đã xuất hiện trong các dự án thử nghiệm và phạm vi nhỏ, sẽ có khả năng mở rộng hoàn toàn vào năm 2023.
Xu hướng 10: Bảo mật AI (AI Security)
Các công nghệ phát triển như siêu tự động và tự động hóa mang đến cơ hội chuyển đổi trong thế giới kinh doanh. Tuy nhiên, họ cũng tạo ra lỗ hổng bảo mật trong các điểm tấn công tiềm năng mới. Các nhóm bảo mật phải giải quyết những thách thức này và nhận thức được AI sẽ tác động đến không gian bảo mật như thế nào.
Bảo mật AI có 3 yếu tố chính:
+ Bảo vệ các hệ thống do AI cung cấp: Đảm bảo dữ liệu đào tạo AI và mô hình ML.
+ Tận dụng AI để tăng cường bảo vệ an ninh: Sử dụng ML để hiểu các mẫu, phát hiện các cuộc tấn công và tự động hóa các phần của quy trình an ninh mạng.
+ Dự đoán việc sử dụng AI của những kẻ tấn công: Xác định các cuộc tấn công và phòng thủ chống lại chúng.
Theo Gartner
Thegioibantin.com | Vina-Aspire News