Ngân hàng Thế giới: Lũ lụt có nguy cơ ‘cuốn’ đi hơn 850 triệu USD tăng trưởng kinh tế Việt Nam mỗi năm

Trung bình mỗi năm, khoảng 852 triệu USD (tương đương với 0,5% GDP) và 316.000 việc làm trong các ngành kinh tế chủ chốt của Việt Nam bị ảnh hưởng do nguy cơ lũ lụt ven sông và ven biển.

Ngân hàng Thế giới (WB) vừa công bố báo cáo “Tăng cường khả năng chống chịu khu vực ven biển” được thực hiện phối hợp cùng Quỹ Toàn cầu về giảm nhẹ & phục hồi thiên tai và Chính phủ Việt Nam. Theo đó, khoảng 12% dân số và 35% nhà ở khu vực ven biển Việt Nam đứng trước nguy cơ do thiên tai.

Theo báo cáo, Việt Nam có đường bờ biển dài hơn 3.000 km với thiên nhiên trù phú mang lại sinh kế cho khoảng 47 triệu người dân, tương đương một nửa dân số trên cả nước. Song, đây cũng là khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề từ các thảm họa thiên nhiên thường xuyên xảy ra.

WB nhấn mạnh, bên cạnh những ảnh hưởng của lao động và nhà cửa, cơ sở hạ tầng và cơ sở công cộng cũng đang đối mặt với nhiều nguy cơ tương tự, dẫn đến việc làm gián đoạn dịch vụ trong những thời điểm cần thiết nhất.

Báo cáo cho biết, thời gian qua, 26% số bệnh viện công và trạm xá, 11% trường học trong khu vực bị ảnh hưởng trực tiếp do tình hình ngập lụt nghiêm trọng. Đồng thời, hơn 1/3 lưới điện đặt tại các khu vực trong rừng cũng đang đối mặt với nguy cơ bị hư hỏng do bão tàn phá.

Báo cáo nêu rõ: “Khu vực ven biển Việt Nam ngày càng phải hứng chịu nhiều thiên tai, gây ra những thiệt hại đáng kể về người và kinh tế, tuy nhiên các biện pháp quản lý rủi ro hiện nay là chưa đủ. Các tồn tại chính bao gồm việc thông tin rời rạc và thiếu, những quy định liên quan như quy hoạch không gian, quy chuẩn xây dựng, tiêu chuẩn an toàn và bảo trì hệ thống cơ sở hạ tầng được thực thi kém hiệu quả. Ngoài ra, 2/3 hệ thống đê biển của Việt Nam hiện không đáp ứng đủ các yêu cầu an toàn theo quy định”.

Liên quan đến vấn đề này, Giám đốc quốc gia WB tại Việt Nam, bà Carolyn Turk nhận định: “Nếu xu vẫn tiếp tục xu hướng phát triển kinh tế nhanh ở các khu vực có nguy cơ cao như hiện nay thì thiệt hại do thiên tai sẽ gia tăng. Đã đến lúc cần có cách tiếp cận mới nhằm cân bằng giữa rủi ro và cơ hội để những khu vực ven biển Việt Nam có thể tiếp tục là động lực tăng trưởng, đồng thời vẫn đảm bảo khả năng chống chịu với các cú sốc”.

WB cho rằng Việt Nam cần khẩn trương xây dựng chiến lược tăng cường khả năng chống chịu mới, nếu không hàng tỷ USD tăng trưởng kinh tế trong thập kỷ tới sẽ bị “cuốn sạch” bởi các thảm họa thiên nhiên. Theo đó, WB chỉ ra 5 lĩnh vực mà Việt Nam cần nhanh chóng triển khai.

Thứ nhất, cải thiện việc ra quyết định bằng cách xây dựng cơ sở dữ liệu thiên tai công khai và hệ thống quản lý tài sản đối với các cơ sở hạ tầng quan trọng. Thứ hai, tăng cường khả năng chống chịu của hệ thống cơ sở hạ tầng và dịch vụ công, bằng cách nâng cấp các công trình tại những khu vực dễ bị ảnh hưởng và ít được bảo vệ đồng thời cập nhật các tiêu chuẩn an toàn hiện có.

Thứ ba, nâng cao năng lực phòng ngừa và ứng phó với thiên tai bằng cách nâng cấp hệ thống cảnh báo sớm, tăng cường năng lực ứng phó của địa phương, cải thiện mạng lưới an sinh xã hội và thực hiện phân bổ ngân sách rủi ro toàn diện. Thứ tư, Cân nhắc yếu tố rủi ro trong quy hoạch phân vùng và không gian dựa trên thông tin sẵn có tốt nhất. Cuối cùng, tận dụng các giải pháp dựa trên tự nhiên bằng cách khai thác khả năng bảo vệ và đóng góp phát triển kinh tế của hệ sinh thái một cách có hệ thống.