Chiếc xe đạp cũ chở ước mơ làm giáo viên của cô gái người Mông

Giờ đây, ước mơ của Ngô Thị Kia đã thành hiện thực. Cô ôm cặp bước ra ngoài, chuẩn bị lên đường đi dạy học. Nghe tiếng bước chân của con, ông Ninh vội chạy ra, ấn vào tay mấy cái ngô non bọc trong lá chuối còn hơi nghi ngút, dặn khi nào nghỉ giữa giờ thì ăn, nhớ chia cho cả học trò. Hai mươi ba năm qua, đây không phải lần đầu Kia được cha chăm sóc từ những việc nhỏ nhặt thế này, nhưng lần nào, cô cũng xúc động.

Ngô Thị Kia là con gái thứ 4 trong một gia đình người Mông nghèo ở thôn Toạt, xã Hùng Lợi, huyện Yên Sơn, Tuyên Quang. Ba chị gái của cô người không được đi học, người chỉ học hết lớp ba, quần quật làm việc để giúp cha mẹ. Đó là chuyện thường tình ở đất này.

Ở điểm trường tiểu học Hùng Lợi ở thôn Toạt mỗi năm có chưa đến 10 học sinh.  Phòng học cũng chỉ là một túp nhà tranh xiêu vẹo, thêm đôi ba bộ bàn ghế. Giáo viên từ huyện lặn lội tới đây, thời gian dạy học cũng dài bằng thời gian đi vận động cho trẻ con học.

Thế nhưng, Kia từ bé đã ham thích con chữ, chưa bao giờ phải để thầy tới động viên. “Em cố gắng học, cuộc sống mới bớt vất vả khổ cực”, lời thầy dặn khi đó Kia chẳng hiểu hết. Cô bé chỉ biết, muốn làm nghề dạy học như thầy. Với cô, đi học là niềm vui hiếm hoi.

Thời ấy, xã Hùng Lợi còn chưa có điện, nên ăn trưa xong là Kia tranh thủ làm hết bài. Tối tối, em lại mở sách, rúc rích đọc cho các chị và em trai nghe những mẩu truyện trong sách tập đọc dưới ánh đèn dầu. Thương con, ông Ninh kiếm được chiếc đèn pin cũ, làm bóng điện tạm cho các con đọc.

Hết lớp 5, Kia đứng trước dấu mốc quan trọng đầu tiên của cuộc đời: nghỉ học hay đi tiếp. “Con gái học thế nhiều rồi, đằng nào chả lấy chồng”, người làng nói trong khi Kia hồi hộp đợi quyết định của cha mẹ. Bất ngờ thay, ông Ninh bỏ lại sau lưng lời thiên hạ, lặng lẽ hậu thuẫn con gái.

Khổ nỗi, trường cấp 2 lại cách nhà cô rất xa, tới 15 km. Mùa hè năm đó, vợ chồng ông Ninh bà Xía vét những bao ngô bao gạo tích cóp, vốn định để dành cho mùa giáp hạt, đổi lấy một chiếc xe đạp thồ kiểu cũ. Cả nhà không một ai biết đi xe, nhưng ông Ninh vẫn cố gắng cùng Kia tập. Cuối cùng, người cha không biết đi xe đạp, bằng cách nào đó đã dạy con gái biết đi xe.

Chiếc xe đạp thồ xấu xí của Kia trở thành trò đùa của chúng bạn, nhưng cô chẳng quan tâm. Với Kia, đó là kho báu. Không ít lần, chiếc xe bị xịt cả 2 lốp, ngay trước giờ đi học. Tiệm sửa xe quá xa, cô đi bộ 15km tới trường. Nhưng ông Ninh không để con gái tủi thân lâu, hôm sau, ông dắt xe đạp cũ, đeo cặp sách cùng con tới tiệm sửa. Chỉ khi con gái khuất sau cổng trường, ông Ninh mới yên tâm đi bộ về nhà.

Từ cô gái duy nhất của thôn Toạt học hết lớp 5, Kia trở thành học sinh duy nhất xã Hùng Lợi học đến trung học phổ thông. Vợ chồng ông Ninh vẫn bị xóm làng coi như những phụ huynh kỳ quặc vì để một đứa con gái tốn nhiều tiền của vào chuyện học hành đến thế. Trong khi bạn bè cùng trang lứa Kia đã rục rịch lấy chồng, đẻ con, đi công ty, sắm sửa điện thoại, ti vi, mua áo quần cho bố mẹ, thì nhà bố mẹ Kia mỗi lúc một nghèo đi. 

Người cha kiệm lời ít khi tâm sự với con gái, nhưng mỗi lần ông mang gì trong nhà đi bán để cho con đóng tiền học, tiền ăn, Kia đều biết hết. Có cuối tuần bất ngờ về từ trường nội trú, thấy bữa trưa của cha mẹ chỉ có cơm trắng, Kia bật khóc đòi nghỉ học đi làm công nhân, nhưng bị bố mắng. “Em không kiên cường mấy đâu, suýt bỏ học mấy lần vì thấy bố mẹ khổ vì mình quá, nhưng bố em không cho”, Kia kể. Hôm đó ông Ninh bảo đời mình không biết chữ, các chị của Kia cũng vậy rồi nên không muốn con khổ nữa.

Cả lớp cấp 3 có 32 học sinh, chỉ có 2 người đăng ký thi đại học. Lựa chọn của cô gái người Mông là khoa Giáo dục Tiểu học, Đại học Tân Trào, Tuyên Quang. Không ước mơ xa, Kia chỉ muốn về thôn Toạt làm cô giáo, sống gần mẹ cha.

Sau kỳ thi, biết mình thừa 4 điểm so với ngành học, Kia tâm sự, “tay mình như đã chạm được vào viên phấn”, nhưng đợi mãi không thấy giấy báo trúng tuyển, cô lòng như lửa đốt. Nhìn từng tốp học sinh ríu rít gọi nhau đi học, Kia thấy hy vọng tắt dần, nhưng lại tự an ủi bản thân, giờ nghỉ học để kiếm tiền phụ bố mẹ cũng không sao.

Một chiều cuối tháng 8/2018, người dưới trung tâm xã mang đến cho ông Ninh một phong thư. Người cha không biết chữ nhưng linh cảm của ông mách rằng, đây là thứ con gái mình đang mong chờ. Ông cầm phong thư mang tận vào nương tìm, đưa cho con. Quệt vội bàn tay còn bám đất bùn vào vạt áo, Kia hối hả bóc rồi reo lên “Con đỗ rồi!”. Ông Ninh đỡ tờ giấy trong tay, nâng niu như vật quý. Cái tin “con gái ông Ninh đỗ đại học” lập tức trở thành tin lớn, khiến cả gia đình tự hào.

Suốt 3 năm học, cả gia đình Kia lại tiếp tục gồng gánh, chắt chiu để con gái được đi học. Kia đỏ hoe mắt, kể: “Em nhớ, mỗi tháng em về xin ít nhất 300 nghìn, nhiều là 500 nghìn đồng. Với bố mẹ em, đấy thực sự là gánh nặng. Nhiều đêm rất lạnh, bố mẹ vẫn đi mò ốc cua để sáng đem bán, tích cóp tiền cuối tháng em về để cho”.

Đầu học kỳ hai năm thứ hai, Kia về nhà, không thấy chiếc xe đạp thồ cũ kỹ năm xưa. Để có tiền cho Kia ăn học, bố mẹ đã bán chiếc xe. Nhìn lại 15 năm học trải qua trong đời, Kia tâm sự, tài sản và bài học lớn nhất mình học được là sự hy sinh của cha mẹ. Giờ đây, cô đã trở thành “cô giáo Kia của thôn Toạt”, là niềm tự hào của gia đình và dân làng.

Mùa hè năm trước, trường Tiểu học Hùng Lợi 2 tổ chức cho giáo viên đi du lịch Cát Bà, Kia thuyết phục bố mẹ đi cùng. Ngắm nhìn người cha đã 50 tuổi mới có chuyến nghỉ ngơi đầu tiên trong đời, Kia vừa mừng, vừa thương. “Cả đời bố mẹ đã đứng sau để em được tiến về phía trước. Em hy vọng từ giờ, có thể đi cùng bố mẹ đến bát cứ nơi nào bố mẹ muốn đi”, Ngô Thị Kia nói.

Theo Hải Thư/VnExpress

Xem thêm: “Tôi đã sẵn sàng chết đi tất cả phần con người mình vốn có, để có thể sinh ra phần con người mà tôi muốn trở thành”