10 bí quyết dưỡng tâm mà Lão Tử truyền lại cho hậu thế

Ở thời cổ đại, nơi đâu cũng có thể bắt gặp tư tưởng “dưỡng tâm”. Lão Tử được coi là khởi tổ của Đạo giáo, tư tưởng “dưỡng tâm” của ông ảnh hưởng sâu sắc rộng rãi và đặc biệt rõ nét đối với thế hệ sau này.

Tư tưởng của Lão Tử bao hàm nhiều khái niệm về duy trì và thúc đẩy sức khỏe tâm lý, điều này có ý nghĩa và giá trị thực tiễn quan trọng trong việc giải quyết xung đột tâm lý giữa con người với con người.

Cùng chiêm nghiệm 10 bí quyết “dưỡng tâm” mà Lão Tử truyền dạy cho hậu thế, vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay.

1. Bí quyết từ chữ “Đức”

Lão Tử nói: “Thường đức bất ly, phục quy vu anh nhi”, nghĩa là giữ đức thường hằng không đánh mất, thì sẽ trở về với trạng thái đơn thuần như đứa trẻ. 

Con người muốn kéo dài cuộc sống thì nhất định phải giữ đức, phải đặt lợi ích của người khác lên trước lợi ích bản thân, sai sót nhận về mình, công lao nhường người khác. 

Đồng thời, đừng cố chấp cho mình đúng còn người khác sai, đừng coi thường người khác mà tự cao, hạ thấp người khác mà tự đại.

Không phô trương thanh thế, dùng kế sách, tài năng, ỷ thế ức hiếp người. Không dùng những lời lẽ thiếu đạo đức vì ghen tỵ mà vu khống người khác. Tuyệt đối không cướp bóc lừa gạt tiền tài, tham ô hủ hóa.

Nếu có thể coi đắng cay ngọt bùi như mật ngọt, trái tim nhân hậu, thường xuyên tu công đức, một lòng chính nghĩa, thì tự nhiên sẽ trở về với sự chân chất mộc mạc, thấu rõ được lòng mình.

2. Bí quyết từ chữ “Dưỡng”

Con người nên nói ít để dưỡng nội khí, từ bỏ sắc dục để dưỡng tinh khí, ăn nhạt để dưỡng huyết khí, nuốt nước bọt để dưỡng tạng khí.

Không bực tức để dưỡng can khí, ăn uống ít để dưỡng vị khí, hít thở đều đặn để dưỡng phế khí, ít suy tư để dưỡng thận khí, hành động cư xử cẩn trọng để dưỡng thần khí.

3. Bí quyết từ chữ “Tâm”

Có rất nhiều cách để dưỡng tâm. Tâm là chủ thể của con người, đồng thời chi phối “tinh”, “khí”, “thần”. Luyện tinh, luyện khí, luyện thần, nhất định phải luyện từ tâm. 

Tâm có động tĩnh, tâm bất động thì trống rỗng, tâm tĩnh tại thì sáng tỏ, thấy rõ chân tính. Hãy rèn cho bản thân cái tâm tĩnh lặng để nhìn sự vật hiện tượng, chứ không phải dùng mắt thường, không vì danh lợi mà động tâm. Tĩnh lặng là cảnh giới của bậc trí huệ, sẽ càng ngày càng tiến gần đến đạo.

4. Bí quyết từ chữ “Thiện”

Làm người sống trên giới, nhất định phải có lòng lương thiện. Người người đều hướng thiện thì cái ác tự diệt, quốc thái dân an. Hãy nuôi dưỡng thiện tính, bảo trì thiện tâm, không ngừng hành thiện để tích lũy đức. Đồng thời, cùng người khác làm việc thiện, khuyên người khác hành thiện. 

5. Bí quyết từ chữ “Vô”

Công phu thượng thừa nhất của Đạo gia là ở chữ “Vô” này. Tâm không nằm trong cảnh, ở nơi hồng trần mà chẳng vướng bụi trần, động niệm mà như không động niệm, dụng tâm mà như vô tâm.

6. Bí quyết từ chữ “Thiểu”

Con người phải biết giảm bớt một số thứ để cuộc sống ung dung, tự tại, khỏe mạnh hơn. Bớt mất mát tinh lực, bớt tiêu hao thần trí, bớt hao tổn sức lực, bớt hưởng thụ phúc phần, bớt tìm kiếm khoái lạc, bớt mong cầu vinh danh, bớt tích lũy tư lợi, bớt một chút toan tính, thêm một chút tinh thần.

7. Bí quyết từ chữ “Tĩnh”

Hình cầu mong tĩnh, tâm cầu mong tĩnh, khí cầu mong tĩnh, khi đả tọa càng cần tĩnh tại, bình thường cũng nên cầu tĩnh, cầu tĩnh trong tĩnh, cầu tĩnh trong náo nhiệt, tĩnh sinh ra định, định sinh ra tuệ.

8. Bí quyết từ chữ “Quả”

Ít lời dưỡng khí, ít nhìn dưỡng trí, ít được dưỡng tính, ít dục dưỡng tinh, ít động dưỡng thần, nơi nào ít sân si nơi đó thanh bình.

9. Bí quyết từ chữ “Đạm”

Con người sở dĩ khổ sở vì mưu cầu quá nhiều. Ít cầu công danh, ít mong tư lợi, ít ham sắc dục, ít mê ái tình, ít sinh phẫn nộ, tránh sinh nghi ngờ, kiềm chế hiếu thắng, chẳng nơi nào không bình an.

10. Bí quyết từ chữ “Vong”

Ở đời, quan trọng nhất là học được chữ “Quên”. Quên đi sự việc có thể dưỡng tâm, quên đi tình cảm có thể dưỡng tính, quên đi hoàn cảnh có thể dưỡng thần, quên đi sắc dục có thể dưỡng tinh. Quên như vậy thì mọi thứ đều được nuôi dưỡng.

Xem thêm: 9 điều Lão Tử dạy người đời để cuộc sống luôn suôn sẻ và thành công